دو هزار و ۷۰۰ کتابخانه بخش کودک و نوجوان دارند
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۷۰۶۲
به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا هراتی، معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور صبح روز گذشته (دوشنبه ۱۱ مهرماه) به همراه زهرا جعفری، مشاور رسانهای دبیرکل، محمدرضا اسفاری، سرپرست ادارهکل ترویج کتابخوانی و امور فرهنگی، محمدمهدی زرافشان، سرپرست ادارهکل روابط عمومی و امور بین الملل، علیرضا زندوکیلی، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان تهران، مرضیه خالویی، مشاور معاون توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی و جمعی از اصحاب رسانه طی بازدید از کتابخانه باباطاهر تهران در نشستی با اصحاب رسانه ویژهبرنامههای نهاد کتابخانه های عمومی کشور در هفته ملی کودک را تشریح کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هراتی در جمع خبرنگاران ضمن تشریح رسالت نهاد در حوزه کودک و نوجوان گفت: نهاد کتابخانههای عمومی کشور یک رسالت عمومی برای ترویج و ارتقا فرهنگ مطالعه در کتابخانه و مراکز عمومی کشور دارد و یکی از مخاطبان جدی ما در این باره کودکان و نوجوانان هستند. فرزندان ما اغلب در سنین کودکی کتاب را دوست دارند و کتاب میخوانند؛ حتی گاهی برخی یک کتاب را چندین بار با اشکال متفاوت میخوانند.
وی افزود: حال این سوال مطرح است که چرا این علاقهمندی به کتاب در دوره بزرگسالی ادامه نمییابد؟ خانوادهها از یک سو و نهادهای فرهنگی از سوی دیگر در این باره رسالتهایی دارند که هر کدام باید به وظایف خود عمل کنند.
هراتی با بیان اینکه نهاد کتابخانههای عمومی کشور به عنوان یک دستگاه متولی جدی در این باره مسئولیت دارد تا روحیه کتابدوستی و مطالعه در کودکان و نوجوانان را حفظ کند افزود: فلسفه ایجاد و فعالیت بخش کودک و نوجوان در کتابخانههای عمومی کشور از همین منظر ضروری است. از سوی دیگر کار کودک اقتضائاتی دارد و باید با زبان و روانشناسی خاص کودکان و نوجوانان در این باره کار کرد. خوشبختانه چندین سال است در کتابخانههای عمومی کشور، اعم از قدیمی و جدید، بخش ویژه کودکان و نوجوانان ایجاد شده و فعالیت میکند.
معاون توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی نهاد گفت: بیش از ۸۰۰ نکته تربیتی و آموزشی درباره انس و الفت کودکان با کتاب وجود دارد که ما باید به آن توجه کنیم. به حوزه نرمافزاری در کتابخانهها هم باید توجه داشت و در همین راستا ما بیش از هزار کتابدار متخصص کودک داریم که میتوانند با کودکان ارتباط بگیرند و انس و الفت بیشتر کودکان با کتابها از طریق کتابداران متخصص این حوزه انجام میشود؛ چون به نکات روانشناسی این حوزه آگاه هستند.
وی با اشاره به الزامات توجه ادبیات کودک افزود: همکاران ما در این حوزه در کنار کتابخوانی و جمعخوانی فعالیتهای جانبی دیگر مانند نقاشی، اجرای نمایش، شعرخوانی و… را به کار گرفته اند که کودکان را بیشتر به سمت ترویج کتابخوانی ترغیب کنند. بنابراین صرف وجود فیزیکی بخش کودک و نوجوان در کتابخانهای کفایت نمیکند بلکه حتماً باید به نکات آموزشی و تربیتی برای ارتقا کتابخوانی در کودکان توجه کرد.
دو هزار و ۷۰۰ کتابخانه بخش کودک و نوجوان دارند
هراتی در ادامه با اشاره به اینکه نزدیک به دو هزار و ۷۰۰ کتابخانه عمومی نهاد بخش کودک و نوجوان دارند افزود: از سوی دیگر ما ۱۳ کتابخانه کودک و نوجوان داریم. همچنین ۳۴ کتابخانه سیار در این حوزه فعالیت میکند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر استفاده از ابزارهای مختلف مانند قصهگویی در ترویج کتابخوانی گفت: ما در کتابخانهها تلاش کردیم فضاهایی ایجاد کنیم که کودکان متناسب با سنشان بتوانند بعد از مطالعه کتاب تجربهای هم در فضای فیزیکی داشته باشند.
باید به کودکان داستاننویسی و نوشتن را آموزش بدهیم
هراتی با اشاره به اهمیت داستاننویسی در کودکان افزود: ما باید به کودکان نوشتن را آموزش دهیم؛ ما میتوانیم حتی با نشان دادن تصاویر از کودکان بخواهیم که برای تصاویر داستانی بنویسند. این کار باعث رشد تخیل و ایدهپردازی در کودکان میشود. همچنین میتوان از نقاشی، سفالگری، نمایش، بازیهای رایانهای و… برای ارتقا تواناییهایی کودکان استفاده کرد.
هراتی در ادامه با اشاره به برگزاری جشنوارههایی مانند هدهد سفید و استفاده از ظرفیتهای آن برای شناسایی نیازهای کودکان گفت: ما پویشها و جشنوارههایی نیز در طول سال برگزار میکنیم. علاوه بر این با شبکه پویا ارتباط داریم و به طور مثال آثار نقاشی کودکان در کتابخانهها را در این شبکه به نمایش میگذاریم.
شادابسازی بخشهای کودک و نوجوان
معاون توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی نهاد در بخش دیگری از این نشست برنامههای نهاد کتابخانههای عمومی کشور برای هفته ملی کودک را تشریح کرد و افزود: آغاز بهبود طراحی بصری بخشهای کودک و نوجوان در کتابخانههای عمومی یکی از اقدامات ما در طی این هفته است؛ در همین راستا زیباسازی بخشهای کودکان و نوجوانان توسط کتابداران صورت میگیرد.
کارگاه روانشناسی کودک برای کتابداران
وی با بیان اینکه کارگاه روانشناسی کودک برای کتابداران با حضور استادان برجسته برگزار میشود گفت: در بررسیها به ۸۰۰ نکته تربیتی و آموزشی درباره ارتباط کودک با کتاب رسیدیم که میتوانیم آنها را به خانوادهها آموزش دهیم.
تغییر رویکرد ۵ کتابخانه عمومی به کتابخانه کودک
هراتی افزود: تبدیل وضعیت پنج کتابخانه عمومی به کتابخانه کودک در دست انجام است که از این میان کارهای تبدیل وضعیت دو کتابخانه نهایی شده است. ارسال بسته ویژه کودکان و نوجوان به ۱۳ کتابخانه کودک نیز در این ایام انجام میشود که شامل تعداد ۲۴۰ عنوان کتاب است. همچنین مصاحبه با برترین کتابداران و کتابخوانان کودک در فضای مجازی خواهیم داشت و جلسات گفتوگو با نویسندگان چند دوره جشنواره کتابخوانی رضوی در این ایام برپا میشود. جشنواره کتابخوانی رضوی هم مبنایی بر کار با کودک و نوجوان شده است.
برنامههای متنوع کتابخانهها برای هفته کودک
معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد گفت: برگزاری نشستهایی درباره ادبیات کودک و نوجوان از دیگر برنامهها است چراکه ما در حوزه تألیف کتاب کودک و نوجوان کار زیادی داریم و بخش اعظم تولیدات ترجمهای است. انتشار کلیپهای معرفی کتاب کودک از دیگر اقدامات ما در این ایام است. همچنین در جشنواره هدهد سفید اشعاری استفاده شده که روی آنها موسیقی تخصصی کودک قرار گرفته و ۹ کلیپ تصویری و صوتی با استفاده از همین مضامین اکران میشود. همچنین انتشار پادکستهای کتاب کودک شامل قصهگویی و کتابخوانی هم یکی دیگر از اقدامات است.
وی با اشاره به برگزاری برخی برنامهها در استانهای کشور افزود: در استانها برنامههایی چون جشن کتاب و کودک به همراه قصهگویی و عروسکگردانی، مصاحبه با برترین کتابدار و کتابخوان کودک، برگزاری نشست با تصویرگران و نویسندگان کتاب کودک، آغاز رقابت مرحله استانی دومین جشنواره قصهگویی کتابداران و داوری همزمان، فعالیت ویژه کتابخانههای سیار در مدارس، اکران نماهنگ کتابخانه سیار ویژه جشنواره هدهد سفید، قصهگویی خانم و آقای کتابدار، برگزاری برنامههای آموزشی ویژه مادران، برپایی نمایشگاه و فروشگاههای کتاب با حضور ناشران فعال در کتابخانهها، برگزاری مسابقه و پویش کتابخوانهای کوچک، عضویت رایگان و جذب کتابخوانان جدید و… اجرا خواهد شد.
هراتی گفت: ما تلاش میکنیم تا در تعامل با آموزش و پرورش شوق کتابخوانی را در کودکان و نوجوانان زنده نگه داریم.
در پایان این نشست محمدرضا هراتی، معاون توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی نهاد به همراه خبرنگاران از بخشهای مختلف کتابخانه عمومی باباطاهر، از جمله بخش کودک، نوجوان، ناشنوایان، سالن مطالعه و…، بازدید کرد و با کتابداران و اعضا به گفتگو پرداخت.
کد خبر 5602193 فاطمه میرزا جعفریمنبع: مهر
کلیدواژه: هفته ملی کودک نهاد کتابخانه های عمومی کشور کتابخانه کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب دفاع مقدس تازه های نشر ادبیات کودک و نوجوان ترجمه هفته دفاع مقدس هفته ملی کودک بازی های رایانه ای انتشارات کتاب جمکران دفاع مقدس جنگ تحمیلی ادبیات جهان تاجیکستان نهاد کتابخانه های عمومی کشور کودکان و نوجوانان بخش کودک و نوجوان کودکان و نوجوان کتابخانه عمومی کتابخانه ها کتابخانه کودک روان شناسی کتاب کودک برنامه ها قصه گویی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۷۰۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برای تقویت میدان کتاب کودک و نوجوان چه باید کرد؟
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دوران کودکی و نوجوانی، مهمترین دورانی است که در آن شخصیت، هویت و سبک زندگی افراد شکل میگیرد و نظامهای اعتقادی و ارزشی در نهاد آنان پایه ریزی میشود. ازاین رو، تولید و مصرف محتوا در زیست بوم فرهنگی کودک و نوجوان، ضرورتی راهبردی و سبک ساز است. در این میان، «محتوای ادبی» در پویایی این زیست بوم و الگوسازی در زمینه سبک زندگی، نقشی پررنگ دارد. بررسیها نشان میدهند، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است.
دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهشهای مجلس در پژوهشی با عنوان «تولید و ترویج محتوای ادبی برای کودک و نوجوان؛ واکاوی سیاستی و راهکارهای تقنین» آورده است، سیطره محصولات و خدمات ادبی، هنری و رسانهای بر سبد مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان، تولید و مصرف محتوا در این زیستبوم را به ضرورتی راهبردی تبدیل کرده است. در این میان، محتوای ادبی میتواند در پویایی زیستبوم و الگوسازی در زمینه سبکزندگی، نقشی پررنگ داشتهباشد. زیرا پیوند محتوای ادبی با زیباییها و جاذبههای هنری ناگسستنی بوده و در چنین بستر و قالبی، ظرفیت فراوانی برای انتقال پیامها و مفاهیم به ظریفترین و مؤثرترین شکل وجود دارد.
* سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است
این پژوهش بیان میکند که بنابر بررسی چارچوب سیاستی کنونی، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است. همچنین سیاستهای واضح، ملموس و هدفمندی در این زمینه وجود ندارد. در مصوبات و مقررات تخصصیتر نیز راهبردهای موجود کمرمق بوده و جامعیت لازم را ندارند. بررسی آرایش نهادی این حوزه نیز نشاندهنده فعالیت جزیرهای، موازیکاری و تشتت در تولیگری است.
* نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان
این پژوهش نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان را بهعنوان یکی از چالشهای تولید و ترویج محتوای ادبی برای این قشر دانست و بیان کرد که خلأ برنامه راهبردی، تلقی نشدن مسائل کودک و نوجوان بهعنوان اولویتی بنیادین و ضعف در چارچوب سیاستی و نهادی موجود، به سادهانگاری، تشتت و نبود انسجام در سطوح مختلف سیاستگذاری و اجرا در این حوزه منجر شدهاست. بهدلیل محوریت نداشتن پژوهش، تخصصگرایی و برنامهریزی جامعنگرانه، عمده اقدامات بهصورت مقطعی و پروژهای، جوشیده از دغدغههای فردی یا برخواسته از ادراک و تجربه زیسته محدود و ناقص شخصی بودهاند که به نتایج کماثر و سطحی انجامیدهاست.
* مغفول ماندن بسیاری از حوزههای موضوعی مورد نیاز مخاطب
در این پژوهش، مغفول ماندن بسیاری از حوزههای موضوعی مورد نیاز مخاطب بهعنوان چالش تولید و ترویج محتوای ادبی برای گروه کودک و نوجوان بیان شده و آمده است که آثار تألیفی از لحاظ موضوعیابی، مسئلهمندی و نیازشناسی دچار ضعف جدی بوده و به بسیاری از بحرانها و مسائل آسیبزای دوره کودکی و نوجوانی کمتوجهند. در چنین شرایطی، مخاطبان برای پاسخ به نیازها و دغدغههای خود، بیشتر سراغ آثار ترجمهای و خارجی میروند که اغلب حاوی پیامهایی آسیبزا و ناسازگارند.
* خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر
دیگر چالش این حوزه در این گزارش به خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر اشاره شده و آمده است که: فعالیت مؤثر و پیوسته در این حوزه مستلزم حضور و استقرار متخصصان دغدغهمند و مسئلهشناس است. در شرایط کنونی، مجموع آثار تألیفی کمیّت و کیفیت مطلوبی نداشته و در زمینه پرورش و تربیت آفرینشگر و متخصص کودک و نوجوان و زیرساختها و مواد آموزشی مربوطه نیز خلأ جدی وجود دارد. آفرینشگران فعال و دغدغهمند کنونی نیز کمشمار بوده و در میان مخاطبان چندان شناخته شده نیستند.
* فعالیت جزیرهای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول
این پژوهش رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی و فعالیت جزیرهای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول را بهعنوان یکی از چالشهای این حوزه معرفی کرده و توضیح میدهد که رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق یا تکمحصولها، اگرچه در کوتاهمدت جذب مخاطب را بههمراه داشته و دستاوردساز است، اما نمیتواند بهطور ماندگار و گستردهای جریانسازی کرده و انس کودکان و نوجوانان با محتوای ادبی را نهادینه کند. عمده دستگاهها و نهادهای مسئول در این حوزه ارتباط پایدار و تعامل پویایی با یکدیگر ندارند و اغلب فعالیتها و برنامههای اصلی خود را در سطح درونسازمانی دنبال میکنند. بهاینترتیب، اقدامات انجام شده تأثیر محدود و اندکی بر کلان وضعیت مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان گذاشته و هدف راهبردی مشخص و دستاورد ملموس و سنجشپذیری محقق نمیشود.
* نظمدهی و انسجامبخشی به فعالیتهای این حوزه
این پژوهش پیشنهاد میکند که نظمدهی و انسجامبخشی به فعالیتهای این حوزه و راهبری سبد مصرف فرهنگی مخاطب کودک و نوجوان، به تدوین برنامهای راهبردی و جامع (مصوب شورایعالی انقلاب فرهنگی) و بهروزرسانی پیوسته آن نیازمند است. تعیین اولویت و رویکرد موضوعی و تنظیم نگاشت نهادی از لوازم اساسی چنین برنامهای است. رصد و پایش مداوم زیستبوم فرهنگی کودک و نوجوان میتواند منجر به تصویری واضح از وضعیت مستقر شود. تصویری که میتواند یاریگر برنامهریزان و آفرینشگران و تولیدکنندگان در ایدهپردازی، خلق اثر، ترویج محتوا، بازاریابی و عرضه محصول باشد.
* تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی
این پژوهش یکی از راهکارهای حل این چالش را تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی عنوان کرده و ادامه میدهد که در راستای افزایش تخصصگرایی و بهبود وضعیت تألیف، روندها و زیرساختهای کنونی باید بهسمت تربیت و آموزش افراد مستعد، توانمندسازی آفرینشگران کنونی و نیز حمایت از آثار تألیفی مطلوب، تغییر مسیر یابند. ازاینرو، لازم است ضمن تقویت ظرفیتها و زیرساختهای آموزشی در مقاطع مختلف، در صنعت نشر و فعالیتهای ترویجی نیز از آثار تألیف و بومی مطلوب پشتیبانی شود (مانند مشوقهای مالیاتی و اعطای یارانه).
در این پژوهش تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان بهعنوان راهکار دیگر مطرح شده و در توضیح آن آمده است که تمرکز بر جایگاههای حقوقی و آفرینشگران موفق و ترویج و چهرهسازی از آنها میتواند پیوند مستحکمتری میان مخاطبان و محتوای ادبی ایجاد کند. زیرا نهادها و آفرینشگران از امکان همراهی طولانیمدت و پیگیری پیوسته توسط مخاطب برخوردار بوده و ظرفیت بسیار بیشتری برای هویتبخشی، الگوآفرینی و سبکسازی دارند.
* تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیتهای بازار فرهنگی
این پژوهش همچنین پیشنهاد تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیتهای بازار پردازی فرهنگی را مطرح کرده و بیان میکند که عرضه حداکثری محتوای ادبی مستلزم لحاظ ذائقهها و گرایشهای گوناگون مخاطب و قرار دادن محتوای مدنظر در زنجیره ارزش است. در صورت ایجاد پیوستاری در سیاستگذاری و برنامهریزی در این حوزه، میتوان منابع فرهنگی غنی دینی و بومی را به زبان کودک و نوجوان امروز فراوری کرد و با بهرهگیری از ظرفیتهای بازار پردازی فرهنگی به بازتولید چنین آفرینشهایی در قالبهای گوناگون پرداخت.
* تقویت جریان اقتباس
راهکار دیگر مرکز پژوهشهای مجلس در این پژوهش مبتنی بر تقویت جریان اقتباس و سرمایهگذاری در صنعت و پی نما مطرح شده که در توضیح آن بیان میکند که با تقویت جریان اقتباس میتوان جهانهای داستانی و شخصیتهای بومی و آئینی را در قالب رمان بازآفرینی کرد و با نگارش فیلمنامهها و بازینامههای اقتباسی براساس رمانهای پرمخاطب و غنی به گسترش جهان داستانی خلق شده در دیگر قالبهای هنری و رسانهای پرداخت. صنعت پینما نیز ظرفیت فراوانی در شکوفایی زنجیره ارزش آثار ادبی داشته و میتواند حلقه اتصال کتاب و آثار نمایشی (بهویژه پویانمایی) باشد. با سرمایهگذاری در پینما، هم مخاطب بالقوهای برای آثار اقتباسی فراهم میشود و هم بهرهوری فرایندهای تولید آثار نمایشی افزایش مییابد. رویکرد ارتباطات سازمانی در میان دستگاههای مسئول در این عرصه نیازمند بازنگری جدی است. همرسانی نیازها و ظرفیتها میان مدارس، مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مساجد، فرهنگسراها و دیگر نهادهای مرتبط و برقراری تعاملات همافزا در این زمینه، ضروری است.
در یکی جمع بندی نهایی محوریترین مسائل و چالشهای این حوزه از منظر سیاستی و تقنینی عبارتند از:
۱. نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان،
۲. مغفول ماندن بسیاری از حوزه های موضوعی مورد نیاز مخاطب،
۳. خلأ جدی در تألیف و تربیت آفرینش گر،
۴. رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی،
۵. فعالیت جزیره ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول.
در راستای مسائل یاد شده، این راهکارها پیشنهاد می شوند:
۱. تدوین برنامه راهبردی و تنظیم نگاشت نهادی،
۲. رصد و شناسایی مداوم نیازهای کودکان و نوجوانان،
۳. تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی،
۴. چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان،
۵. تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت های بازارپردازی فرهنگی،
۶. تقویت جریان اقتباس و سرمایه گذاری در صنعت پی نما (کمیک)،
۷. بهبود تعامل میان دستگاهی.
انتهای پیام/